Modern-day Griots and tapped train conversations
Curator: Fenne Saedt
Sinds de mens toegang heeft tot vuur en men de tijd en de mogelijkheid heeft om elkaar verhalen te vertellen rondom het kampvuur, is het vertellen, delen en verzamelen van verhalen een intrinsiek onderdeel van cultuur.
Toen religie een prominentere rol kreeg, werd het vertellen van verhalen nóg belangrijker. Het is een manier om spirituele ervaringen met elkaar te delen door - vaak mystieke - verhalen te vertellen.
Met de komst van internet en hedendaagse bronnen als YouTube, podcast of een moderne encyclopedie zoals Wikipedia waar iedereen een pagina kan toevoegen of bewerken, wordt de overdracht van verhalen gemakkelijker. Het zorgt ervoor dat overdracht niet enkel van generatie op generatie plaats vindt en we nieuwe media beschikbaar hebben om verhalen opnieuw uit te vinden: van traditionele verhalenvertellers zoals hedendaagse griotten tot aan podcasts van influencers. Zo wordt het vertellen van verhalen gemakkelijker te verspreiden, en te delen
Expoplu Experiment: Modern-day Griots and tapped train conversations is een duo tentoonstelling met kunst van twee uiteenlopende kunstenaars. Gedurende een werkperiode van 10 dagen transformeerden Ayo en Kateřina Gabriel Konarovská de tentoonstellingsruimte van Expoplu tot een levendig atelier waarin ze ieder aan hun eigen verhaal werkten. Een experiment waarin ontmoeting, samenwerking en uitwisseling van elkaars materialen, werkproces en fascinaties centraal staan. Voor deze editie van Expoplu Experiment is Ayo's en Konarovská’s gedeelde interesse voor het verzamelen van verhalen – zowel autobiografisch als fictioneel - het startpunt van deze spannende samenwerking. De kunstenaars hebben vrij spel gekregen om binnen de muren van Expoplu nieuwe kunstwerken te maken.
Ayo werkt doorlopend aan een onderzoeksproject dat de archiefcapaciteit van niet-officiële instanties bevraagd bij het behoud van cultureel erfgoed: IKOCE. De naam is ontleend aan de dansvoorstelling Ikoce – die ontstond als reactie op sociaal-politieke veranderingen in Noord-Oeganda in de jaren veertig. De belangrijkste was de zware rekrutering van Lango-mannen in de King's African Rifles die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor het Britse rijk moesten vechten. Tientallen jaren later, tot de jaren negentig, werd Ikoce ingezet als sociaal commentaar, satire en entertainment.
Ayo bestudeerde de voorstelling op basis van gevonden beelden van de laatst opgenomen uitvoering in de jaren negentig. Haar proces bestaat uit het ontrafelen van deze geschiedenis en is niet lineair of vast; met het gevolg dat de manifestaties van haar projecten zich uiten in uiteenlopende medium zoals sculptuur, video, geluid en performance. Haar onderzoeksproject dient enerzijds als een verslag van de voorstelling, maar ook als een uitnodiging tot meer bezieling en levendigheid.
Kateřina Gabriel Konarovská is altijd al geïnteresseerd geweest in de wisselwerking tussen communicatie, connectie en misverstanden tussen mensen. Zo kunnen gesprekken tussen vreemdelingen die ze afluistert tijdens een treinreis de inspiratie zijn voor een nieuwe songtekst. Of een van haar dromen gecombineerd met feitelijkheden het startpunt van een nieuw schilderij. Haar kunst uit zich als een guerrilla missie gewapend met herhalende patronen van tekeningen die ze gebruikt om textiel te bedrukken. Het zijn de natuurlijke elementen zoals haar fascinatie voor zeevonk, of de schoonheid van bestaande vormen die ze gebruikt om donkere thema’s in een meer uitnodigende vorm te gieten. Op een discrete manier ontbindt ze de normen en waarden van het leven. Zo balanceert Konorovská’s kunst tussen haar dromen die overlap vinden met het dagelijkse of enge momenten ten opzichte van sociale taboes. Schilderijen en wandtapijten zijn historische mediums die de kunstenaar gebruikt als drager van haar werk, om op een hedendaagse manier tussen tradities en de snelheid van technologie te balanceren.